Bớt Son: Đứa con (truyện ngắn Nguyễn Quang Vinh)

PHẦN 1

Chị chồm người lên cát mà chạy. Đúng hơn là chị đang cố sức kéo thân thể mình trên đôi chân đã trở nên yếu ớt. Tiếng thở nặng trịch như có cả hòn đá đè bít lấy cuống họng. Trước mắt chị, đêm hoang tàn bao phủ. Cũng may là cát trắng đã phần nào đánh loãng được bóng đêm để chị còn lờ mờ nhìn thấy phía xa xôi bóng dáng của đôi hòn Vú Cát. Mồ hôi chị chảy bít cả hai lỗ mũi. Hai cánh tay chị thỉnh thoảng phải cào mạnh xuống triền cát để đẩy người lao thật nhanh vào đêm, vào mênh mông cát, tránh xa làng mình, tránh xa đám người rùng rùng cầm đuốc, rùng rùng tỏa ra các ngả đuổi bắt chị. Tiếng trống làng dồn từng hồi. Tiếng thanh la. Hình như còn có cả tiếng dùi gỗ đang đánh phèng phèng vào mâm đồng. Dù đã kiệt sức, dù chị đang nghe tiếng tim mình đập lụp bụp bên tai, dù vậy thì chị vẫn nhận ra rất rõ tiếng Lý trưởng của làng đang xeo xéo gào thét. "Bắt lấy nó. Mẹ cha con đĩ". Ai đó như là mụ đàn bà béo bán rượu: "Con đĩ. Con chửa hoang. Nó bôi tro trát trấu vào gia phong của làng. Bắt lấy nó, cạo trọc đầu nó ra, bôi cả bãi cứt trâu lên mặt nó cho tao". Lại ai đó chửi bà béo bán rượu: "Cút. Bà là cái con gì ở làng mà dám ra lệnh? Câm mồm đi". Không thấy rõ mặt người. Chỉ rùng rùng hàng trăm ngọn đuốc tỏa ra lại cụm vào, lúc ẩn lúc hiện sau hàng tre, sau cụm xương rồng, sau vạt cây phi lao, lô xô sau động cát chạy dài và tất cả đang tiến lại gần chị. Dốc triền cát cao dựng trước mặt. Chị cà cái bụng chửa gần ngày sinh nở lên mặt cát, dùng tay, chân và chút sức tàn cố kéo nó đi, vòm bụng ủi một vệt cát ngoằn ngoèo, còn đáy lưng của chị thì thắt lại, chẹn ngang hơi thở. "Chịu khó cho mẹ một chút nghe con. Đừng đạp chân đạp tay như thế làm mẹ đau lắm, mệt lắm". Chị thì thầm với cái thai trong bụng. Chị đặt cả hai bàn tay lên bụng vuốt nhẹ như an ủi. Nhưng chị hoảng hồn rụt tay lại. Hai bàn tay chị ướt đẫm. Chị ngỡ là máu. Nhưng không, đó là mồ hôi. Khốn khổ đứa con của chị, cái bụng chửa đổ mồ hôi nhiều đến thế. Một số người đột nhiên nhô cao sau động cát, đuốc cháy sáng rực, chỉ cách chị vài chục bước chân. Hoảng hốt, chị nằm đè lên cát, nghiêng người đạp chân và lăn nhanh xuống một hố cát nhỏ. Đám người lao qua chị. Một tiếng đàn ông: "Ngu rồi bay ơi. Nó chạy lên động cát làm gì? Chắc chắn là nó trốn ở đồng mía. Quay lại". Họ quay lại, một cây đuốt trên tay ai đó sắp tàn, anh ta vứt xuống cát. Ngọn đuốc rơi ngay bên đầu của chị, lửa bén vào tóc cháy xèo xèo, nóng rực. Chị không dám kêu. Chị đưa một tay lên đám tóc đang cháy dúi mạnh lọn tóc trong cát. Nhựa tóc cháy khét lẹt. Tiếng người đuổi xa dần. Tiếng trống cũng đã thôi đánh. Chị chống người đứng dậy ngóng mắt nhìn về phía làng, nơi mà suốt mười năm trời chị là con ở. Chị đứng thẳng trên cát, hai tay chống vào eo lưng đỡ lấy cái bụng chửa. Chị nhìn tứ phía. Không gian đã bình yên. Chị hít một hơi thở thật sâu rồi từ từ thở ra như trút khỏi mình mối nguy hiểm đeo bám suốt cả buổi tối. Chị thọc tay vào túi áo, lấy ra miếng tiết heo to bằng nửa bàn tay, chưa kịp luộc, còn tanh mùi máu, nhai ngon lành. Đấy là miếng tiết chị dấu được từ hồi chiều ở nhà Lí trưởng. Cơn khát dịu xuống. Chị ưỡn người, bước, bước, bước...Có một sức mạnh nào đó rất kỳ lạ như nâng bỗng chị lên. Những bước chân trên cát không còn nặng trĩu, tựa như cát đang lăn qua dưới gan bàn chân; tựa như từ đỉnh vú cát đang có một sợi dây mỏng tang, bền chặt, như tấm lụa, vấn víu lấy cơ thể chị để kéo nhanh về phía trước. Gió ào ào thổi. Gió mát lạnh từ biển thốc ngược tới, ngọn gió nồm quý báu làm bay nhanh mồ hôi trên cơ thể chị. Nhưng khi chị thấy mình đang khỏe khoắn, trường sức, đang có thể đi ngay thật xa thoát khỏi mảnh làng thì cái bào thai động cựa dữ dội. Chị bấu hai bàn tay vào bụng vừa bước vừa xuýt xoa. Gần lắm rồi, nơi hòn vú cát đó, trước mắt có thể cho chị ngủ qua đêm. Nơi ấy có những cây xương rồng cao lớn, chị có thể nép mình an toàn dưới những hàng cây xương rồng cho đến hết ngày mai, ngày kia mà không sợ ai nhìn thấy. Nhưng chị không còn bước mạnh như trước. Cơn đau dữ dội. Đứa con quẫy đạp dữ dội. Hai chân chị khịu cả xuống cát, nước mắt không biết vì lý do gì lại chảy nhiều đến thế. Chị bổ chồm lên cát, hai đầu gối co rụt lại cố ép bào thai thật chặt cho đỡ đau. Rồi đột ngột một ý nghĩ ào tới khiến chị phát hoảng, có thể là chị sắp sinh nở. Giữa mênh mông cát, mênh mông gió, giữa bao la đêm đen, một mình chị và nỗi lo bị truy đuổi, làm sao có thể sinh nở. "Làm sao mẹ có thể sinh nở lúc này hả con? Con tệ lắm con ạ. Con tệ như nhà ông Lí trưởng". Chị cà mạnh đỉnh bụng xuống cát. Rồi tay chị quờ phải một túm gai xương rồng khô. Như kẻ tâm thần, trong cơn đau sinh nở riết róng, chị cầm cả nắm gai xương rồng dí mạnh vào lớp da bụng, kéo chà những mũi gai nhọn hoắt trên bụng mình. Cái nỗi đau gai nhọn có vẻ như làm nhòa đi phần nào nỗi đau sinh nở. Chị thở hổn hển. Biết là không thể chống lại ý định ra đời của đứa con, chị vùi mặt trong cát, dùng tay chân đẩy người thật nhanh về phía trước. Trong vòng nửa giờ, chị vật vã với quãng đường ngắn ngủi đến vú cát, chị nuốt cạn nỗi đau, và khi chị kịp nhìn thấy mình đã tới đỉnh vú cát, nhìn thấy toàn thân đã lọt thỏm trong vòng cây xương rồng thì chị thiếp đi tự lúc nào. Cơn đau sinh nở đã đánh thức chị. Chị hiểu, chẳng còn cách gì hơn là tự chị phải chuẩn bị cho việc đứa con sắp ra đời...

Với một tâm thế tỉnh táo đến gan góc, tựa như định mệnh đã sắp đặt như vậy, rằng, chị phải sinh nở một mình trên cát, đứa con của chị phải ra đời trong cát. Chị lật nghiêng người, một tay cấu vào bụng chửa, dằn lại những cơn đau, một tay xộc xuống cát, bới rất nhanh một cái hố vừa đủ sâu, vừa đủ chạm tới lớp cát ướt phía dưới. Thậm chí chị còn đủ thời gian để sửa sang hố cát ấy cho thật phẳng phiu, như một cái nôi đặt sâu trong cát trắng. Vừa may, trăng non lấp ló sau những đám mây, đủ cho chị nhìn rõ mọi vật cạnh mình, đủ cho chị thấy được những bông hoa xương rồng xòe trắng trên cao. Chị nằm ngửa ra thở. Tay chị vốc một nắm cát ướt thẫm, mát lạnh đặt lên bụng. Cơn đau có vẻ như dịu hẳn lại, yên ổn. Chị mở mắt trừng trừng nhìn lên bầu trời bao la và non nớt trong ánh trăng mỏng tang. Chị nghe tiếng thì thào đâu đó, lúc gần lúc xa nhưng sao mà thiết tha đến vậy. "Gái. Không nhớ anh thật à? Anh đây mà, thằng Chuột xóm Một đây." - "Em nhớ rồi." - "Anh không ngờ em lại đi ở cho nhà Lí trưởng." - "Em mồ côi, không đi ở thì còn biết làm gì chớ?". Chị thì thào. "Chưa trốn được. Hãy chờ anh một thời gian. Anh tìm em là để nói với em rằng, anh đi Việt Minh. Làng mình con trai theo Việt Minh nhiều lắm." - "Việt Minh là gì?" - "Là những người căm thù bọn nhà giàu, bọn giặc Pháp. Việt Minh cứu dân nghèo." - "Rồi anh sẽ về cứu em chứ?" - "Hẳn rồi." - "Rồi chúng ta sẽ là vợ chồng chứ?" - "Hẳn rồi." - "Khi nào?" - "Chờ anh nhé." - "Nhưng đến khi nào?" - "Anh không biết, đêm nay anh phải đi." - "Em sợ có thai anh ạ" - "Anh cũng sợ...". Chị vẫn như nhìn thấy đống rơm rung lên bần bật. Chị như nhìn thấy tấm thân trần truồng của anh vùi kín trong rơm rạ, vùi kín trong mái tóc của chị, trong đôi tay khao khát của chị, trong cơn đau hạnh phúc của chị, trong cả nước mắt đón nhận và chia ly. Có một giọt máu tươi ở đâu đó trong chị vương lên một cọng rơm. Rồi tiếng gà đột ngột gáy. Rồi anh đột ngột đi. "Gái ạ. Anh sẽ quay lại tìm em". Chị thao thiết: "Anh sẽ quay lại với em chứ?". Anh cắn chị rất đau ở bã vai và biến mất trong đêm. Cái vết cắn của anh chỉ mười hôm là lành, nhưng chị chờ anh suốt chín tháng vẫn biệt vô âm tín. Chị gói bào thai trong lần vải, gói mãi, gói mãi...cho đến hôm qua, bất ngờ sợi vải bung ra, cái bụng chửa của chị lọt vào mắt bà Lí. Khốn khổ nữa là bà Lí lại vu cho chị đã ăn ngủ với ông Lí. Chị bị tống cổ ra khỏi làng...

Nước mắt chảy dài trên má chị. "Gái ơi. Bây giờ mày làm gì để sống? Có thể đêm nay mày sinh con, nhưng ngày mai, giữa đồi cát trắng chói chang này, mẹ con mày sẽ bị nướng cháy. Ngộ nhỡ ngày mai anh Chuột về?". Chị khóc. Chị nhớ anh. Chị nhớ cái đêm trong đống rơm ấy. Giá như chị có thể gặp anh lúc này...

Mọi ý nghĩ của chị lại tan biến khi dồn dập những cơn đau đột ngột đè dúi chị lún sâu trong cát.

Dù chưa một lần nghe ai nói về chuyện sinh nở, nhưng tạo hóa đã chuẩn bị trong mỗi người đàn bà khả năng làm mẹ, có thể vụng về, có thể là sợ hãi, nhưng rốt cuộc, bất cứ người đàn bà nào cũng được tạo hóa ban phát cái khả năng lạ kì, khả năng tạo lập nòi giống. Chị cũng vậy. Khi mà một dòng nước bất ngờ ùa ra từ người chị, xòa xuống cát, chị hấp tấp vụp cả hai bàn tay xuống phía dưới rồi dùng toàn lực, gập cong người, đẩy mạnh đứa con lọt thỏm trong bàn tay run rẩy của mình. Đứa bé chuồi khỏi tay chị, lăn ra cát và khóc lên ngằn ngặt. Chị khó nhọc nhổm người lên, dưới ánh trăng, một sinh linh bé nhỏ lấm lem cát đang khóc ngằn ngặt, thân thể nó còn vương cả một đoạn nhau đỏ tươi máu. Chị cúi thật sát đầu xuống đứa con, đưa đoạn nhau vào miệng và cắn đứt tới sát rốn. Đoạn chị lấy sợi chỉ ở túi áo, buộc chặt mẫu rốn rồi vội vàng quàng cái áo của mình quanh thân thể đứa con, ôm chặt nó vào người. Chị nằm ngửa ra cát, thở hổn hển, đứa con vắt ngang trên ngực. Chị cảm thấy trong người như bị rút hết trọng lượng, nhẹ tâng tâng và sau đó chị lịm dần trong tiếng khóc ngằn ngặt của đứa bé.

Mắt chị như có hai đốm lửa. Trong mơ màng, chị cảm thấy mình đang bị lửa đốt vùi, nóng rát. Chị choàng mắt. Mặt trời treo lơ lửng trước mặt. Chị đưa lưỡi liếm cặp môi khô bỏng. Đột ngột hai cánh tay rã rời của chị quờ mạnh trên người. Đứa con của chị nằm im, phơi dưới nắng chang chang và khô quắt lại. Chị bế lấy con, vùng người ngồi dậy. Đứa con của chị đã cứng đơ như một con cá khô. "Không. Con đừng chết. Đừng chết". Chị hét lên. Mắt chị nhìn quanh như cầu cứu, như tìm kiếm một cái gì đó, một cái gì đó chị cũng không hề biết để cứu lấy đứa con của mình. Quanh chị chỉ là cát trắng. Những bụi cây xương rồng nhìn chị vô cảm. Quanh chị, cạnh hố cát, máu đỏ bầm thấm khô, bong lên từng miếng. Bất lực chị áp mặt vào đứa con. Một chút hơi thở mong manh và yếu ớt lướt qua má chị. Một tiếng khóc xa vời vợt vẳng qua bên tai chị. Chị xốc đứa con dậy, đưa cái miệng khô rộp, bé xíu của nó vào vú mình. Một tay chị đỡ đầu đứa con, tay kia vuốt thật lực vào đầu vú. Chị cắn răng lại chịu đau, bàn tay vò xoắn, vuốt véo bầu vú như người ta đang vắt một tấm chăn. Một dòng sữa trong vắt ít ỏi tứa ra, rơi từng giọt vào miệng đứa bé. Lúc đầu làn môi bé nhỏ không cử động. Nhưng chỉ một chút sau đó đứa bé nhấp môi và bắt đầu mút yếu ớt vào núm vú. Rồi chị như có thể òa lên khóc khi đôi mắt đứa bé mở tròn ngơ ngác, còn miệng nó thì ngậm núm vú mạnh hơn. Thân thể đứa con của chị đang hồng hào trở lại trong tay mẹ. Chị thở phào nhẹ nhõm khi biết rằng với những giọt sữa non đầu tiên của đời một người đàn bà, chị đã cứu sống giọt máu của mình và anh ấy.

Chị cho con bú thêm một lúc nữa rồi dùng tay đào thật sâu một hố cát ngay dưới gốc cây xương rồng. Chị khoét hố cát ấy một cách cẩn thận. Dưới sâu lòng cát, cát mát lạnh, dễ chịu. Chị sẽ sàng đặt đứa con vào trong hố cát như đặt trong cái nôi. Đứa bé ngủ. Chị chống tay ngồi dậy, nhìn quanh mình. Điệp trùng cát. Điệp trùng nắng. Điệp trùng xương rồng. Chị biết, sau những động cát kia là làng Vú Cát. Nếu đến được đó, mẹ con chị sẽ được cứu sống. Chị vẫn thường mua rượu của người làng Vú Cát cho nhà Lí trưởng nên không ai không biết chị. Nhưng làm sao chị đủ sức đến được đấy? Ôi nước. Giá như ngay lúc này ai cho chị một gáo nước. Và cả cơm nữa, chị đang đói thắt cả ruột. Chị nhướn người nhìn cao lên khỏi tầm che của bụi cây xương rồng. Thế gian như trốn chạy khỏi tầm nhìn của chị, bỏ rơi chị, thế gian chỉ còn là màn cát trắng, không mảy may có dấu hiệu của sự sống. Nắng vẫn dội cái nóng xuống mẹ con chị. Và nếu cứ như thế này, chỉ một ngày nữa thôi, mẹ con chị sẽ chết khô trên cát. Nghĩ đến vậy chị đã bủn rũn chân tay. Nước mắt chảy thấm trên làn môi khô rộp của chị. Nếu có một sức mạnh thần linh nào đó xuất hiện, có thể chị chịu chết một mình còn đứa con của chị sẽ được thần linh nâng bỗng lên thật cao, rất cao, lồng lộng giữa đất trời và thả xuống cái nôi của một gia đình nào đó. Nhưng ngay cả sức mạnh thần linh dù là trong tưởng tượng cũng không đoái hoài đến chị. Chị bất lực. Bất lực ngay cả với mạng sống của bản thân mình chứ đừng nói đến việc phải cứu đứa con. Chị rùng mình khi nghĩ rằng, có thể đứa con vì đói khát mà chết trước chị. Không. Không được như vậy. Nếu chết, xin trời hãy cho chị được chết trước. Chị chết khi đứa con còn sống vẫn còn thanh thản hơn là thấy con mình chết mà mình đành bất lực. Nhưng mà trước khi xảy ra điều bi thảm đó, con chị cần có tên. Đã làm một con người, dù chỉ một giờ, một ngày cũng cần phải có một cái tên. "Con ơi, mẹ đang đặt tên cho con gái mẹ đây. Con nhớ thật kỹ nghe con. Nếu mẹ chết mà con được sống, xin con hãy nói với mọi người rằng, con tên là Phạm Thị Nhớ... Phạm Thị Nhớ... Phạm Thị Nhớ...". Chị khóc nấc lên khi thì thào với con gái của mình. Tự dưng con gái chị lại mỉm cười. Ôi khuôn mặt bé thơ non dại mỏng manh của nó lại đang rạng ngời lên một nụ cười, tươi xinh, nhìn đến ngọt mắt say lòng, nhìn đến thỏa thuê, cái nụ cười đầu tiên của đời một con người đang đọng mãi trên khuôn mặt con gái chị. Thế là chị quên đói, quên khát, thế là như có ai đang bồng chị dậy, đang cõng chị trên vai và kéo cả hai mẹ con trên cát, kéo miết, kéo miết rồi toàn thân chị đẫm mát trong bóng râm vững chãi, không còn nắng, không còn nóng, lơ mơ như là một ngôi nhà, một căn lều, lơ mơ như là có ai, một người đàn ông đang đứng trước mặt chị. Hóa ra cái mà chị tưởng mình lơ mơ nhìn thấy lại sự thật. Hóa ra chị đã ngất xỉu tự lúc nào và có ai đó, một người đàn ông đã bế xốc chị cùng đứa con về nơi ở của mình. Chị định thần lại và nhìn kỹ hơn. Một căn lều che bằng là chuối và rơm rạ, thấp tẹt như cái lều chăn vịt. Và rõ ràng một người đàn ông đang đứng trước mặt chị. Nhưng ông ấy có cái gì khác lạ, không bình thường. Trời ơi, ông ta bị hủi. Chị phát hoảng nhìn. Bàn tay cụt hẳn mấy ngón với lớp da đỏ hồng, lở lói mang đến chị một ca nước. Chị ừng ực uống. Chị tỉnh táo hơn một chút, khỏe lại, hết bỏng rát nơi cuống họng. Người đàn ông có giọng nói khê chua, cộc lốc:

-Tưởng chết cả mẹ lẫn con... Chết không có gì chôn ở giữa cát này đâu. Mà sao không chết? Chị chửa hoang à?

Chị cố cãi:

-Tôi không chửa hoang...

Người đàn ông cười khì khì:

-Có chồng mà lại đẻ đái giữa cát, điên.

-Tôi không chửa hoang mà... Anh ấy...

-Khì... Thằng ấy nó chạy rồi chứ gì...

-Anh ấy đi làm cách mạng...

-Khì...Đi làm cách mạng lại để vợ con đẻ đái trên cát à? Làm cách mạng cho ai... Đừng lừa tôi... Cởi hết áo ngoài ra...

-Ông làm cái gì thế?

-Cởi ra... Tôi nắm sẵn cơm muối đây rồi... Để tôi bóp vú cho chị... Bóp kỹ thì sữa mới nhiều...

-Không...

Người đàn ông từ tốn bước đến, đè ngửa chị ra giường, giật tung áo, dằn nắm cơm còn nóng lên bầu vú của chị. Chị không đủ sức chống đỡ. Chị đau buốt toàn thân. Hai bầu vú bị người đàn ông nhay mạnh làm chị cong gập cả người. Người đàn ông không mảy may để ý đến chị. Hai bàn tay cụt ngón với nắm cơm chà xát trên bầu vú của chị. Rồi ông ta dừng tay. Ông ta nhìn xăm xoi trên vú chị. Lại đưa một ngón tay còn nguyên phết trên núm vú và đưa lên lưỡi nếm, gật gù:

-Sữa ra rồi, mát đấy, thơm đấy nhưng có vẻ hơi ít... Con so nhỉ?

(PHẦN 2)

Chị im lặng nằm thở. Ngực đau tê tái. Người đàn ông đưa nắm cơm cho chị. Chị ăn ngấu nghiến, ăn vội, ăn nghẹn, hớt hãi. Người đàn ông bước khập khễnh ra khỏi túp lều. Chị vùi mặt vào ăn. Người chị như được tiếp thêm sức lực. Chị bế con lên, dúi miệng nó vào bầu vú và ngồi lặng nhìn con bú. Đứa bé bú thật khỏe. Đầu vú chị bị miệng đứa con nhay sữa làm dậy lên trong toàn cơ thể một cảm giác gì đó khó giải thích, mơn man, xao xác, một cảm giác thiêng liêng của tình mẫu tử, của sự bổ sung vào xúc cảm người đàn bà lần đầu có con. Chị nhắm nghiền mắt, buông tay, khẽ đặt đứa con ngang tầm ngực và chị thiếp đi trong hạnh phúc dâng hiến qua dòng sữa non tươi đầu tiên của một người mẹ. Trong mơ màng, chị nhìn thấy anh Chuột của chị. Ôi anh. Anh cao lớn, vâm váp. Anh chạy ùa tới mẹ con chị, bế bỗng cả hai mẹ con lên, lao ù ù ra đồi cát. Anh cười vang động cả không gian. Chị cũng cười. Đứa con cũng cười. Rồi họ ghì chặt nhau. Rồi anh chợt im lặng. Và chị lại thấy anh khóc. Nước mắt anh chảy qua má chị, qua thân thể đứa con và nhòa vào cát. Rồi không hiểu sao anh yếu ớt rã rời trong tay chị. Chị còn chưa kịp định thần thì cát lôi kéo anh lún sâu xuống. Chị chới với níu lấy anh, cố giằng kéo anh lên và khóc thảm thiết. Lạ quá, anh lại nhìn chị cười, nụ cười tươi tắn, mãn nguyện, hơn thế, anh lại còn đưa tay vẫy mẹ con chị, tựa như anh đang đi xa, rất xa. Mà anh đi đâu? Anh đi đâu lại mất hút dần trong đất, trong cát, lại như đang tan biến trong không gian. Chị ghì chặt lấy con và bất lực nhìn anh đang bị cát nuốt chững. "Không. Anh ơi. Anh xuống đất làm gì. Mẹ con em ở trên này cơ mà...". Không còn nhìn thấy bóng dáng anh đâu nữa. Chỉ còn mơ màng khuôn mặt ngời ngợi của anh, mái tóc bồng bềnh của anh và tiếng cười trầm uất của anh. Cuối cùng, trước mặt chị chỉ còn là cát, vẫn cát, tinh nguyên, vô cảm, nóng rát, anh đã biến mất hoàn toàn trong cát, không dấu vết. Chị gào khóc. Chị vẫy vùng. Chị quay cuồng điên loạn. Một hồi kèn đồng rúc lên ghê rợn. Chị choàng mắt thức giấc. Chị nhìn căn lều, nhìn đứa con đang ngủ say, từ nảy giờ chị nằm mơ, đã mơ là không có thật, nghĩa là anh Chuột của chị đang đi làm cách mạng, đang ở đâu đó rất xa và đang ngày đêm thương nhớ mẹ con chị. Chị thở hắt ra. Rồi chị vội ghì lấy con hôn lấy hôn để, tựa như chị muốn thay anh ấy hôn hộ đứa con gái bé bỏng của mình. Nhưng mà hình như cũng không phải mơ. Mọi cái như mơ còn tiếng kèn đồng thì có thật. Chị ngồi thẳng người lắng nghe. Tiếng kèn đồng đang rúc lên từng hồi ghê rợn. Tự dưng chị lại thấy sợ. Tự dưng chị thấy có vẻ như đang có tai họa ập xuống đầu mình. Chị thấy bất ổn. Chị rón rén ôm con bước lần ra cửa nhìn. Một toán lính Pháp đang dẫn giải một người đàn ông đi lên một mỏm cát. Súng chỉa tua tủa quanh người đàn ông ốm yếu và đang bị trói chặt. Một tên lính kéo chà người đàn ông đi. Người đàn ông cỡi trần, tấm lưng nham nhỡ vết đánh ngang dọc, bầm máu. Người đàn ông cúi gập người, bước xiêu xiêu, trông đã yếu lắm. Một cơn gió mạnh thổi tràn qua mặt chị, tràn qua mỏm cát, tung cát lên che khuất đám người. Chị rướn người lên nhìn và không tin vào mắt mình nữa. Anh Chuột. Trời ơi, người đàn ông đang bị bon lính Pháp dẫn giải đi là anh Chuột của chị, tình yêu của chị, hạnh phúc của chị, niềm khát khao cháy bỏng của chị. Chị vừa định mở mồm gọi tên anh, cũng vừa định lao vụt ra với anh thì người đàn ông hủi đột ngột xuất hiện, bịt miệng chị lại, giằng kéo chị lại. Chị trợn mắt:

-Đồ ngu. Không biết gì sao? Anh ấy là cha đứa bé, là chồng tôi.

Người đàn ông hủi đè dúi chị vào trong căn lều, dằn cả thân thể cường tráng lên người chị:

-Muốn chết à? Anh ấy là Việt Minh. Bọn Pháp mang anh ấy đi bắn đấy.

Chị quẫy đạp dữ dội và gào lên:

-Buông tôi ra. Không. Anh ấy là chồng tôi. Không được bắn.

-Im nào. Chúng nó nghe thấy, chúng nó quay súng bắn chết chị và đứa bé trước đấy.

-Cái gì?

-Không làm gì được đâu. Chị muốn chết thì tùy, phải cho đứa bé sống chứ. Trong nhà, cần phải có một người sống.

Chị chưa kịp cãi lại người đàn ông thì một loạt tiếng súng vang rền. Người đàn ông ghì chặt chị. Chị cắn chặt môi. Nước mắt hay máu chị cũng không biết, nhòa chảy trên mặt chị. Chị nhìn thấy anh Chuột ngả gục xuống cát. Chị nghe thấy anh ấy gọi tên chị. Chị còn nghe thấy tiếng anh ấy gọi con. Rồi tất cả im bặt. Cả tiếng gió thổi cũng ngừng phắt. Cả tiếng thở cũng không còn. Chỉ có tiếng máu chảy ở đâu tự dưng lại dội vang, gào thét như thác, cuồn cuộn đổ tràn qua người chị, nóng hổi và trong màu máu đỏ tươi ấy là khuôn mặt anh tươi rói đang đau đáu nhìn mẹ con chị, một cái nhìn xa vời vợi, xa lắm nhưng sao mà ấm áp, đẫm tình đến vậy. Nhưng tất cả là mơ. Chị đã ngất xỉu trên tay người đàn ông hủi tự khi nào, có lẽ là sau tiếng súng. Và bây giờ, khi chị mở mắt, chị lại thấy người đàn ông hủi đang khóc.

-Chúng đi cả rồi. Ra với anh ấy đi...

Chị lao đến ôm lấy đứa con vẫn đang ngủ say rồi phăm phăm chạy ra phía đồi cát. Người đàn ông hủi cũng lao theo. Có vẻ như cát đang cố tình níu chân chị. Cũng không hẳn vậy, cát đang quặn thắt theo nỗi đau của chị. Mà cũng có thể là cát đang khóc. Nước mắt cát tang tóc trắng bạc, đau xót, trắng hoang tàn trước chị. Chị bổ chồm lên đồi cát, bổ chồm về phía anh. Đứa bé thơ dại khóc ngằn ngặt. Chị cũng òa khóc. Anh kia rồi. Anh của chị. Người tình của chị. Chồng chị. Thân thể anh còn tươi rói. Khuôn mặt anh cũng vậy, tươi rói. Và máu nữa, máu từ những vết đạn ở người anh chảy thấm đẫm trên cát, cũng tươi roi rói. Chị sụp xuống bên cạnh anh. Im lặng. Người đàn ông hủi gỡ đứa con trên tay chị, đứng lùi phía sau. Chị ngồi bên anh. Chị nâng anh lên, nhẹ nhàng đặt anh nằm trên vòng tay của mình. Chị ôm anh vào lòng, vuốt ve, áp mái tóc xơ xác vào ngực anh rồi chị thì thào như hát, như nói, như khóc, như thì thầm...Như hôm nào, bên cội rơm nhà Lí trưởng, họ cũng tựa vào nhau như thế này, để thì thầm, để hát, để khóc...

Trong trăm thứ dầu, nắng dãi mưa dầu là dầu không thắp.

Trong ngàn thứ bắp, lắp bắp mồm lắp bắp miệng là bắp không rang.

Trong vạn thứ than, than thở thở than là than không quạt.

Trong triệu thứ bạc, bạc tình bạc nghĩa là bạc không tiêu...

Trai nam nhi chàng đối đặng, hai dải lụa điều trao chưa?...

Chị úp mặt vào anh:

-Không còn cách nào khác nữa hả anh? Không thể nào về được nữa hả anh? Anh chưa nhìn thấy con...Anh chưa về cứu em... Anh bảo anh đi làm cách mạng để cứu người nghèo, cứu em, sao anh lại ở đây, sao anh lại nằm đây? Thì kệ anh.

Chị nhìn cát. Chị nhìn những bụi cây xương rồng đang trổ hoa trên cát. Chị nhìn những cánh chim sẻ bay hốt hoảng. Và xa kia, những con thỏ trắng hoang dại chạy vun vút. Rồi chị cúi thấp xuống bên anh. Mắt anh nhắm dần lại. Hai cánh tay mạnh mẽ ngày nào ôm riết lấy chị, đôi cánh tay che chở, nương tựa của chị lúc này mềm nhủn, yếu ớt như cánh hoa xương rồng héo. Và cả khóe miệng kia, khi nào cũng mỉm cười đến yêu, giờ nhàu nhò, méo mó, khác lạ, tối tăm. Máu từ những vết đạn trong người anh cũng đã ngừng chảy. Vệt máu khô nhanh trong nắng, bò loằng ngoằng quanh chị như một sợi dây màu đỏ trói chặt chị vào anh. Thái độ câm lặng, đôi mắt ráo, hai cánh tay xanh yếu của chị từ từ đặt anh xuống, nằm thẳng, nằm như ngủ. Rồi chị cào bới cát, từng lớp cát, đào mãi, thành một cái hố dài. Chị ôm anh đặt xuống hố cát. Và chị nằm bên cạnh anh, úp mặt vào anh. Chị chòi chân đạp mạnh vào thành cát. Từng tảng cát rơi xuống, vùi lấy anh và chị. Một bóng đen xuất hiện bất chợt, che lấp cả không gian trước mắt chị. Người đan ông hủi lao xuống như cơn lốc, kéo thốc chị lên khỏi mặt đất, xô ngửa chị ra, rồi vội vàng đặt vào tay chị đứa con nhỏ. Người đàn ông hủi để mặc chị, bước nhanh đến huyệt và dùng hai bàn tay hộ pháp nhưng tật nguyền của mình vùi lấp thân xác anh thành một ngôi mộ. Chị yếu ớt ôm con bò tới. Người đàn ông thở hổn hển:

-Đừng chết theo. Đau mấy cũng phải sống. Tôi đây này, bị hủi, chị thấy rồi đấy, cả làng truy đuổi, đòi chôn sống, nhưng tôi trốn được. Chết thì dễ, sống được mới khó. Sống trong cay đắng, trong cô đơn, trong đói khát bệnh tật, như vậy mà vẫn phải sống, không nên chết. Chị nữa. Sao lại chết theo. Đẻ con ra lại bỏ rơi nó để chết theo anh ấy ư? Không được đâu. Nói vậy cho biết, nếu không phải thì đừng giận. Bây giờ tôi về lo bát cơm cúng, chị cứ ngồi đây. Nếu đau buồn quá, không chịu được thì khóc to lên, thật to ấy, người chết cần tiếng khóc than chị ạ.

Người đàn ông hủi bỏ đi.

Chị gục mặt xuống ngôi mộ. Chị ngồi im cùng đứa con như vậy không biết là bao nhiêu lâu cho đến khi đứa con cựa đạp khóc chị mới ngẩng lên. Nắng đã xế chiều. Bóng những ngọn cát đổ dài vắt trên màu cát trắng, vắt qua chị tựa như những dải băng đen khổng lồ, đau đớn bao bọc lấy ngôi mộ của anh. Chị trải cái tã lên mộ, đặt con lên đấy, trên mộ cha nó. Rồi chị bật lên tiếng khóc, lúc đầu nó ứa nghẹn trong cổ họng, sau một lúc, chị òa khóc thành tiếng, thảm thiết. Cát mênh mông, gió nao nao thổi, nắng nghiêng nghiên rọi xiên qua mặt chị, ánh ngời nước mắt, những dòng nước mắt nhuộm qua nắng chiều lóng lánh hồng, tựa như màu máu. Có một cơn gió lạnh ở đâu đó ùa tới, không phải, chính là trong lòng chị thổi ngược lên, buốt xót, hoang dại, nhói tím thịt da. Chị bơ phờ run rét trước ngôi mộ của anh. Chị co thắt toàn thân bấu lấy ngôi mộ của anh. Chị không còn nhìn thấy anh ở đâu. Anh đã chìm vào cát, thăm thẳm nỗi đau xa cách, thăm thẳm mất mát, thăm thẳm buồn thương. Thế là từ hôm nay, chị chỉ còn mình chị thôi, héo quắt, chỉ như cái hoa lông chông khô đét, nhẹ tâng tâng và mặc cho gió đẩy vô hướng giữa trùng trùng cát trắng, trùng trùng giữa biển đời xa lạ, trùng trùng tai họa, trùng trùng nước mắt. Và con chị, mãi mãi không cha, thoi thóp trên thân thể bé gầy của chị, trượt ngã trên bầu vú tóp teo của chị, mù tịt tương lai. Chỉ có anh thôi, nằm đấy rồi, trong cát rồi...Không biết là anh có kịp nhớ chị trước khi chết, anh có lo lắng cho mẹ con chị trước khi chết, anh có mang theo tình yêu của chị trước khi chết. Anh nằm trong cát rồi, cách xa chị rồi, để lại giữa thế gian mịt mùng bao cạm bẫy, bao bất công, bao gian khó cho chị, cho đứa con. Anh tệ lắm anh à. Em giận anh lắm anh à. Tại sao hôm đó anh không cho em theo làm cách mạng cùng anh? Tại sao em vừa sinh nở cho anh một đứa con, anh lại chết? Anh nghe đây này, đây này, đây này, em cứ ao ước gặp lại anh, chúng ta lại được ở bên nhau, hoặc là bên đống rơm, hoặc là trên cát và em hát...

Thiếp hỏi thăm chàng

Trong trăm thứ dầu, dầu chi là dầu không thắp?

Trong ngàn thứ bắp, bắp chi là bắp không rang?

Trong vạn thứ than, than chi là than không quạt?

Trong triệu thứ bạc, bạc chi là bạc không tiêu?

Trai nam nhi chàng đối đặng, hai dải lụa điều em trao...

Đối đi anh, em van anh, đối đi, em nằm chờ nghe anh đối đây. Không à. Không nữa à. Không hả anh?

Im lặng như câm. Chỉ có tiếng cát bay vần vụ. Chỉ có tiếng con chim nào đó hót vọng rất xa. Chỉ có tiếng gió xào xạc trong cát. Và nước mắt, và tiếng khóc của chị và nấm mộ lặng câm, lạnh buốt, nhòa trong nắng chiều tà, nhòa ngập trong nỗi đau thắt ruột của chị. Sừng sộ trước mặt chị bây giờ là anh, không phải anh, một nấm mồ, một đống cát, tang tóc. Và chị hiểu, anh đã vĩnh viễn ra đi. Rồi tự dưng chị chồm người lên, căm thù nhìn về phía chân trời, nơi mà bọn giặc vừa đi khuất. Chị hiểu, anh chết vì người nghèo. Anh chết vì cách mạng. Cách mạng đối với chị không còn mơ hồ như ngày nào, nó cụ thể làm sao, là anh thân yêu, là sự hy sinh của anh cho chị và đứa con của chị sống. Cái chết của anh làm cát thêm trắng, làm hoa xương rồng thêm nở tươi và có thể cho tương lai của con gái chị mở rộng thênh thang trong tầm mắt. Chị nhìn con. Chị bế con lên. Trong chị trào dậy một ý chí, một lời hứa sắt son, rằng, dù có bị cuộc đời quăng quật thế nào, dù đau thương thế nào, chị cũng sẽ nuôi đứa con của anh nên người. Nó sẽ lớn lên tại đây, giữa vùng quê cát trắng này, giữa không gian nóng bỏng này, lớn lên cùng mùa hoa xương rồng, lớn mãi, thay chị trả thù cho cha nó. Nhất định là phải trả thù cho cha nó, nhất định là thế.

Người đàn ông hủi đặt lên nấm mộ bát cơm, quả trứng và trao tận tay chị một nắm hương đang cháy đỏ. Chị cầm hương và thì thầm với anh, nói chuyện với anh, hứa với anh. Nước mắt chị rơi xuống cát, thấm sâu, thấm qua ba thước đất xuống tận thân thể anh.

Rồi chị cúi lạy anh. Chị choàng tay ghì lấy ngôi mộ lần cuối và ôm đứa con gái quay bước. Những bước chân của chị khác lạ hơn mọi ngày. Bước chân rắn rỏi, cương quyết, đầy toan tính. Người đàn ông hủi lúc cúc đi theo chị không nói gì....

(Hết ph ần 2)

Bớt Son

Thứ Năm, 6 tháng 11, 2008

Đứa con (truyện ngắn Nguyễn Quang Vinh)

Không có nhận xét nào:

Lưu trữ Blog

Tôi